Folktúnsjefolk. Cees Veenstra
In ut foarjaar siëst su massaal op hun fietskes, soms met un karke dur achter naar hun túnsjes skreppen.
At su geen túnhúske hewwe, dan he su faak un bats of un lodde met un toutsje an è stange fan è fiets fastbonnen.
Want ut stukje groan mut nog wel even omsmiten wurre fansels.
Ja, ik weet dat sommigen met hun tiid met gaan en al un moterfraiske insette om hun drege kleipakket over de hasses te skeuren. Dat binne de befoarrechten op disse tún. Mar niet iederiën het de beskikking over disse luxe.
Dus gewoan un skeppe, niet seure en de bealuch dur op. Nou mutte je niet gelyk dinke dat su hun ferskeure hoor, nee su gek is ‘t nou ók weer niet. De measten hewwe hun túntsje as tiidferdriif. Of op syn Hollááns: “Voor hun genoegen”. Su hiet ut hele spul troues ók hoor: Vereniging van Volkstuinders “Nut en Genoegen”.
Ut nut sal iederiën wel dúdluk weze, want at su op è tún om skarrele sitte su moeke thús niet in è weg. Derbij komt dan ók noch dat su moai fan è straat ou binne.
Dat su ók noch us met un kropke sla of un paar rabarberstelen thúskomme, is dan mooi metnomen.
Ut genoegen sit um in ut feit dat su op è tún ut nijs fan è oulopen week met elkar deurnimme kenne. Ja, dur wud wat ou luld op die folkstúnsjes. Dur binne ok ferskeidene fan die knarren die’t in ut túnhúske un koffiesetapparaat hewwe, om fan andere “drankjes” mar te swygen. Ja, we begrype ok bêst dat die meensen der niet op un droogje sitte kenne. At de plantsjes un drupke krije, nimme su self ók wat.
Nou ik dit skriëf in februari binne de earsten hun túntsje alweer an ut omspitten. “Spitte”, dat is de groan over de kop smiette. Ut is un swaar klusje wer at ju rugklachten fan krije kenne. Ju hewwe dan ut “spit” in è rug. Ja, su noeme su dat.
Ut ferskúft dan fan è groan naar de rug.
Dêrna mutte je dan die kleikluten weer fyn make met un hark. Un kreas stukje bou is ut resultaat en ut is weer klaar om in te saaien of te planten.
At è temperaturen omstreeks maart / april stijge, stijgt de bloëddruk fan disse túntsjeméénsen ok.
In è broeikasjes wurre de eerste saadsjes strooit en om haverklap siën su dan ot ut al wat groën wud in hun glazen bakje. At dat ut gefal is en de plantsjes wat opskiëte wurre su út è bakjes haalt en gane su de “folle groan” in.
Dan ken ut feest beginne. Dur wud in è loop fan è tiid fan alles bij setten, su as bonestokken foor de slabonen, radysplantsjes, ferskillende koalsoorten en meer fan dat eetbare spul. Ut is fansels wel de bêste en gesondste groënte die‘t je krije kenne, su fan ju eigen tún. Dur komt meastentiids geen spuit an te pas. Mar dur ken wel us un lúske of un slakje in sitte, mar dat mag de pret niet drukke. Moeke sú wel sêge,
“elk beesje het syn fet”.In è loop fan ut jaar komme su met grouwe fietstassen vol groëngoed fan hun tún ousetten. Dan ut is weer un goëd jaar weest foar de túntsjelui.